"ಅಪ್ಪಾ ಉದ್ದ ಮುಳ್ಳು ಎಷ್ಟಕ್ಕೆ ಇದ್ದು, ಗಿಡ್ಡ ಮುಳ್ಳು ಎಷ್ಟಕ್ಕೆ ಇದ್ದು" ಅಂತ ವೆಂಕಟರಮಣನ ಪುಟಾಣಿ ಮಗಳು ಕೇಳಿದಾಗ ಒಮ್ಮೆಲೆ ನಾನು ಬಾಲ್ಯಕ್ಕೆ ಜಾರಿದೆ. ಅಬ್ಬಾ ಇದೆಂತ ಮಜ ನೋಡಿ, ನಾನು ಹೀಗೆ ಸಣ್ಣಕ್ಕಿದ್ದಾಗ ಕೇಳಿದ್ದೆ, ನನ್ನ ಮಗನೂ ಕೇಳಿದ್ದ, ಈಗ ಈ ಪುಟಾಣಿಯೂ ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ಹಲವು ಸಂಗತಿಗಳು ಹೀಗೆಯೇ ಅಲ್ವಾ..? ಇರಲಿ, ಅಸಲಿಗೆ ಹಾಗೆ ಕೇಳಿದ್ದು ಏತಕ್ಕೆ ಏನಕ್ಕೆ ಅಂತ ನಿಮಗೆ ಪಟಕ್ಕನೆ ಅರ್ಥವಾಗದಿದ್ದರೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಕೇಳಿ ಅಲ್ಲಲ್ಲ ಓದಿ ನನ್ನ ವರಾತ.
ಟಿಕ್ ಟಿಕ್ ಗೆಳೆಯನಾದ ’ಪೆಂಡುಲಮ್ ಗಡಿಯಾರ’ ನಮ್ಮ ಬಾಲ್ಯದ ಅಚ್ಚರಿಗಳಲ್ಲೊಂದು, ಗಂಟೆ ಹೊಡೆಯುವ ಮುಂಚೆ ಕಿಶ್......... ಎಂದು ಸದ್ದು ಮಾಡಿ ನಂತರ ಡಣ್ ಡಣ್ ಎಂದು ಸದ್ದು ಮಾಡುವ ಎರಡಡಿ ಉದ್ದ ಹಾಗೂ ಒಂದಡಿ ಅಗಲದ ಗಡಿಯಾರ ಈಗಲೂ ಹಲವು ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ವಾರಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಖುರ್ಚಿ ಹಾಕಿಕೊಂಡು ಅದರಮೇಲೆ ಹತ್ತಿ ನಿಂತು ಗಡಿಯಾರಕ್ಕೆ ಕೀಲಿ ಕೊಡುವುದು ಮನೆಯ ಯಜಮಾನನ ಗತ್ತಿನ ಕೆಲಸದಲ್ಲೊಂದು. ಹಾಗೆ ಕೀಲಿಕೊಟ್ಟ ನಂತರ ಆ ಕೆಲಸಕ್ಕಾಗಿಯೇ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ನಿಲ್ಲಿಸಿಕೊಂಡ ಪಳಪಳ ಹೊಳೆಯುವ ಕೋಟೆಡ್ ಪೆಂಡುಲಂ ನ ಮತ್ತೆ ಅಲುಗಾಡಿಸಿ ಕೆಳಗಿಳಿದರೆ ಯಜಮಾನನ ಗಂಟು ಮುಖಕ್ಕೆ ಇನ್ನೊಂದು ಮೆರುಗು. ನಮಗೆ ಆ ಪೆಂಡುಲಂ ಟಿಕ್ ಟಿಕ್ ಎಂದು ಸದ್ದು ಮಾಡುತ್ತಾ ಆಕಡೆ ಈಕಡೆ ಓಲಾಡುವುದನ್ನ ನೋಡುವುದೇ ಒಂದು ಮಜ. ಇನ್ನೇನು ಗಂಟೆ ಹೊಡೆಯುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಕೆಲಕ್ಷಣಗಳ ಮುಂಚಿನ ಕಿಶ್.. ಸದ್ದು ಗಂಟೆ ಹೊಡೆಯುವ ಮಧುರ ಸದ್ದಿನ ಪೂರ್ವ ಸೂಚನೆ. ನಂತರ ಶುರು ನಿನಾದ, ಹನ್ನೆರಡು ಗಂಟೆಯೆಂದರೆ ಬಲು ಮೋಜು ಮಜ. ಹನ್ನೆರಡರ ನಂತರ ಹೊಡೆಯುವ ಗಂಟೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸಣ್ಣದಾದ ಒಂದು ಬುದ್ದು ಕತೆಯೂ ಇತ್ತು.
ಒಬ್ಬಾತ ಗಡಿಯಾರ ಮನೆಗೆ ತಂದನಂತೆ. ಗೋಡೆಯ ಮೇಲೆ ಇಟ್ಟನಂತರ ಹೆಂಡತಿಗೆ ತೋರಿಸಿ ಅದು ಗಂಟೆಯನ್ನು ಹೊಡೆಯುವ ಬಗ್ಗೆ ಕೊಚ್ಚಿಕೊಂಡನಂತೆ. ಹನ್ನೆರಡೂ ವರೆಗೆ ಒಂದುಸಾರಿ ಕೇಳಿದ ಡಣ್ ಎಂಬ ಸದ್ದು ಕೇಳಿಸಿ ಬೀಗಿದನಂತೆ, ನಂತರ ಮತ್ತೆ ಡಣ್ ಎಂದು ಭಾರಿಸುತ್ತದೆ ನೋಡು ಎಂದು ಹೇಳಿದನಂತೆ, ಅರ್ದ ಗಂಟೆಯ ನಂತರ ಮತ್ತೆ ಒಂದೇ ಸಾರಿ ಡಣ್ ಸದ್ದು ಬಂತಂತೆ. ಮತ್ತೆ ಅರ್ದ ಗಂಟೆ ನಂತರವೂ ಕೇವಲ ಒಂದೇ ಸಾರಿ ಡಣ್ ಎಂಬ ಸದ್ದು ಬಂತಂತೆ, ಆಗ ಹೆಂಡತಿ "ಅಯ್ಯಾ ಈ ನಿಮ್ಮ ಗಡಿಯಾರ ಯಾವಾಗಲೂ ಒಂದೇ ಸಾರಿ ಡಣ್ ಅನ್ನುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಮೂದಲಿಸಿದಳಂತೆ. ಹತಾಶನಾದ ಗಂಡ ಗಡಿಯಾರದ ಮೇಲೆ ಕೋಪಗೊಂಡು ಬಿಸಾಡಿದನಂತೆ. ಎಂಬ ತಮಾಷೆಯೆಂಬ ಕತೆ ಹೇಳುವವರ ತಾಕತ್ತಿಗನುಗುಣವಾಗಿ ಜನರನ್ನು ರಂಜಿಸುತ್ತಿತ್ತು.
ದಿನಕ್ಕೆ ಮೂರು ಸಾರಿ ಒಂದೊಂದೇ ಸಾರಿ ಡಣ್ ಎಂದು ಗಂಟೆ ಹೊಡೆಯುತ್ತದೆ, ಅದು ಯಾವಾಗ? ಎಂಬ ಒಗಟೂ ಕೂಡ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಹನ್ನೇರಡೂವರೆ, ಒಂದು, ಒಂದೂವರೆ ಗಂಟೆಗೆ ಎಂಬ ಉತ್ತರ ಪಟಕ್ಕನೆ ಹೇಳಿದರೆ ಒಂದು ಹಂತದ ಗತ್ತನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಬಹುದಿತ್ತು.
ಟಿಕ್ ಟಿಕ್ ಗೆಳೆಯನಾದ ’ಪೆಂಡುಲಮ್ ಗಡಿಯಾರ’ ನಮ್ಮ ಬಾಲ್ಯದ ಅಚ್ಚರಿಗಳಲ್ಲೊಂದು, ಗಂಟೆ ಹೊಡೆಯುವ ಮುಂಚೆ ಕಿಶ್......... ಎಂದು ಸದ್ದು ಮಾಡಿ ನಂತರ ಡಣ್ ಡಣ್ ಎಂದು ಸದ್ದು ಮಾಡುವ ಎರಡಡಿ ಉದ್ದ ಹಾಗೂ ಒಂದಡಿ ಅಗಲದ ಗಡಿಯಾರ ಈಗಲೂ ಹಲವು ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ವಾರಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಖುರ್ಚಿ ಹಾಕಿಕೊಂಡು ಅದರಮೇಲೆ ಹತ್ತಿ ನಿಂತು ಗಡಿಯಾರಕ್ಕೆ ಕೀಲಿ ಕೊಡುವುದು ಮನೆಯ ಯಜಮಾನನ ಗತ್ತಿನ ಕೆಲಸದಲ್ಲೊಂದು. ಹಾಗೆ ಕೀಲಿಕೊಟ್ಟ ನಂತರ ಆ ಕೆಲಸಕ್ಕಾಗಿಯೇ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ನಿಲ್ಲಿಸಿಕೊಂಡ ಪಳಪಳ ಹೊಳೆಯುವ ಕೋಟೆಡ್ ಪೆಂಡುಲಂ ನ ಮತ್ತೆ ಅಲುಗಾಡಿಸಿ ಕೆಳಗಿಳಿದರೆ ಯಜಮಾನನ ಗಂಟು ಮುಖಕ್ಕೆ ಇನ್ನೊಂದು ಮೆರುಗು. ನಮಗೆ ಆ ಪೆಂಡುಲಂ ಟಿಕ್ ಟಿಕ್ ಎಂದು ಸದ್ದು ಮಾಡುತ್ತಾ ಆಕಡೆ ಈಕಡೆ ಓಲಾಡುವುದನ್ನ ನೋಡುವುದೇ ಒಂದು ಮಜ. ಇನ್ನೇನು ಗಂಟೆ ಹೊಡೆಯುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಕೆಲಕ್ಷಣಗಳ ಮುಂಚಿನ ಕಿಶ್.. ಸದ್ದು ಗಂಟೆ ಹೊಡೆಯುವ ಮಧುರ ಸದ್ದಿನ ಪೂರ್ವ ಸೂಚನೆ. ನಂತರ ಶುರು ನಿನಾದ, ಹನ್ನೆರಡು ಗಂಟೆಯೆಂದರೆ ಬಲು ಮೋಜು ಮಜ. ಹನ್ನೆರಡರ ನಂತರ ಹೊಡೆಯುವ ಗಂಟೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸಣ್ಣದಾದ ಒಂದು ಬುದ್ದು ಕತೆಯೂ ಇತ್ತು.
ಒಬ್ಬಾತ ಗಡಿಯಾರ ಮನೆಗೆ ತಂದನಂತೆ. ಗೋಡೆಯ ಮೇಲೆ ಇಟ್ಟನಂತರ ಹೆಂಡತಿಗೆ ತೋರಿಸಿ ಅದು ಗಂಟೆಯನ್ನು ಹೊಡೆಯುವ ಬಗ್ಗೆ ಕೊಚ್ಚಿಕೊಂಡನಂತೆ. ಹನ್ನೆರಡೂ ವರೆಗೆ ಒಂದುಸಾರಿ ಕೇಳಿದ ಡಣ್ ಎಂಬ ಸದ್ದು ಕೇಳಿಸಿ ಬೀಗಿದನಂತೆ, ನಂತರ ಮತ್ತೆ ಡಣ್ ಎಂದು ಭಾರಿಸುತ್ತದೆ ನೋಡು ಎಂದು ಹೇಳಿದನಂತೆ, ಅರ್ದ ಗಂಟೆಯ ನಂತರ ಮತ್ತೆ ಒಂದೇ ಸಾರಿ ಡಣ್ ಸದ್ದು ಬಂತಂತೆ. ಮತ್ತೆ ಅರ್ದ ಗಂಟೆ ನಂತರವೂ ಕೇವಲ ಒಂದೇ ಸಾರಿ ಡಣ್ ಎಂಬ ಸದ್ದು ಬಂತಂತೆ, ಆಗ ಹೆಂಡತಿ "ಅಯ್ಯಾ ಈ ನಿಮ್ಮ ಗಡಿಯಾರ ಯಾವಾಗಲೂ ಒಂದೇ ಸಾರಿ ಡಣ್ ಅನ್ನುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಮೂದಲಿಸಿದಳಂತೆ. ಹತಾಶನಾದ ಗಂಡ ಗಡಿಯಾರದ ಮೇಲೆ ಕೋಪಗೊಂಡು ಬಿಸಾಡಿದನಂತೆ. ಎಂಬ ತಮಾಷೆಯೆಂಬ ಕತೆ ಹೇಳುವವರ ತಾಕತ್ತಿಗನುಗುಣವಾಗಿ ಜನರನ್ನು ರಂಜಿಸುತ್ತಿತ್ತು.
ದಿನಕ್ಕೆ ಮೂರು ಸಾರಿ ಒಂದೊಂದೇ ಸಾರಿ ಡಣ್ ಎಂದು ಗಂಟೆ ಹೊಡೆಯುತ್ತದೆ, ಅದು ಯಾವಾಗ? ಎಂಬ ಒಗಟೂ ಕೂಡ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಹನ್ನೇರಡೂವರೆ, ಒಂದು, ಒಂದೂವರೆ ಗಂಟೆಗೆ ಎಂಬ ಉತ್ತರ ಪಟಕ್ಕನೆ ಹೇಳಿದರೆ ಒಂದು ಹಂತದ ಗತ್ತನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಬಹುದಿತ್ತು.
ಹೀಗೆ ಅವರವರ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದ ಪೆಂಡುಲಂ ಗಡಿಯಾರ ಕಾಲಚಕ್ರದ ಹೊಡೆತಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕಿ ನಿಧಾನಗತಿಯಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಾ ಬಂದರೂ ಈಗಲೂ ಅಲ್ಲೊಂದು ಇಲ್ಲೊಂದು ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಇದೆ. ಹಾಗೂ ತನ್ನನ್ನು ನೋಡಿ ಹೀಗೆ ಉದ್ದಮುಳ್ಳು ಗಿಡ್ಡಮುಳ್ಳು ಎಂಬ ಗಂಟೆ ನೋಡುವ ಕಲಿಕಾ ವಿಧಾನವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುತ್ತಾ ಸಾಗಿದೆ.
ಅಂದು ಗಂಟೆ ನೋಡುವುದು ಒಂದು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ ವಿದ್ಯೆಯಾಗಿತ್ತು. "ಅಯ್ಯೋ ಅಪಿ ನಿಂಗೆ ಗಂಟೆ ನೋಡಲೆ ಬತಲ್ಯಾ ಇನ್ನೂ" ಎಂದು ಯಾರಾದರೂ ಹೇಳಿದರೆ ಅದು ಮರ್ಯಾದೆ ಹರಾಜಿನಂತೆ ಭಾಸ. ಆ ಗಂಟೆ ನೋಡುವ ಕಲಿಕಾ ವಿಧಾನ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮೊದಲಗುರುವಿನಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭ. "ಮಗಾ ಒಂಚೂರು ಗಂಟೆ ನೋಡಿ ಬಂದು ಹೇಳು" ಎಂದು ಮಕ್ಕಳ ಬಳಿ ಹೇಳಿದಾಗ, ಪುಟ್ಟ ಪುಟ್ಟ ಹೆಜ್ಜೆಯನ್ನಿಟ್ಟು ಜಗುಲಿಗೆ ಬಂದು ಒಮ್ಮೆ ಗಡಿಯಾರದತ್ತ ಮಿಕಮಿಕ ನೋಡಿದ ಕೂಡಲೇ, ಅಪ್ಪ "ಉದ್ದ ಮುಳ್ಳು ಮೂರಕ್ಕೆ ಗಿಡ್ಡ ಮುಳ್ಳು ಒಂಬತ್ತಕ್ಕೆ" ಎಂದರೆ ಮಗು ಅದನ್ನೇ ಪದೆ ಪದೇ ಹೇಳುತ್ತಾ ಅಡುಗೆ ಮನೆಗೆ ದೌಡು. ಅಮ್ಮನ ಬಳಿ ಅದನ್ನ ಪುನರಾವರ್ತನೆ, ಅಲ್ಲಿಗೆ ಅಮ್ಮನಿಂದ "ಹಂಗಂದ್ರೆ ಒಂಬತ್ತೂ ಕಾಲು" ಎಂಬ ಪ್ರಾರಂಬಿಕ ಹಂತದ ಕಲಿಕೆ. ನಂತರ ಮಗು ಅಂಕೆ ಕಲಿತಾದಮೇಲೆ ಅಪ್ಪನ ಸಹಾಯ ಇಲ್ಲ. ಆದರೆ "ಹಂಗಂದ್ರೆ ಒಂಬತ್ತೂ ಕಾಲು" ಅನ್ನಲು ಅಮ್ಮ ಬೇಕೇ ಬೇಕು. ಕೆಲದಿನಗಳ ನಂತರ ಎಲ್ಲಾ ತನ್ನಷ್ಟಕ್ಕೆ.
ಇವತ್ತು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ವೆಂಕಟರಮಣನ ಮಗಳು "ಉದ್ದಮುಳ್ಳು........." ಎಂದು ಅಪ್ಪನ ಬಳಿ ಕೇಳಿದ್ದಕ್ಕೆ ಇವೆಲ್ಲಾ ನೆನಪಾಯಿತು. ಕಾಲ ಎಂಬುದು ಚಕ್ರವೇ ಇಲ್ಲಿ ಹೊಸತನ ಬದಲಾವಣೆ ಅಂತೆಲ್ಲಾ ನಾವು ಅಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ, ಎಲ್ಲಾ ಹಾಗೆಯೇ ಪುನರಾವರರ್ತನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಅಲ್ಪ ಸ್ವಲ್ಪ ಬದಲಾವಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತೇವೆ.
ನಮ್ಮ ಮನೆಯ "ಟಿಕ್ ಟಿಕ್ ಗೆಳೆಯ" ಡಣ್ ಎಂದು ಭಾರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾನೆ. ಅಲ್ಲಿಗೆ ಗಂಟೆ ಒಂದಾಯಿತು, ಇನ್ನು ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿ ಸಂಧ್ಯಾವಂದನೆ(ಮಟ ಮಟ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ....!) ಮಾಡಿ ಊಟ ಮಾಡಬೇಕು ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಆತ್ ಡಣ್ ಡಣ್ ಎನ್ನುತ್ತಾನೆ. ಅವನು ಹೀಗೆ ಇನ್ನು ಎಷ್ಟು ಸಮಯವೋ ಪಾಪ, ಸಮಯ ಹೇಳುತ್ತಾ ತೋರಿಸುತ್ತಾ ಸವೆಯುತ್ತಿದ್ದಾನೆ, ಆತನಿಗದು ತಿಳಿದಿಲ್ಲ ನಮಗೆ ತಿಳಿದಿದೆ ಹೊಸತಕ್ಕೆ ಹೋಗಬೇಕು ಅಂತ ನಾವು ಅಂದುಕೊಳ್ಳೋದು ಆದರೆ ಆ ಕಾಲಪುರುಷ ನಮ್ಮ ಲೆಕ್ಕವನ್ನು ಎಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಇಟ್ಟಿದ್ದಾನೋ ಸವೆಯುವವರೆಗೋ ಅಥವಾ ಗಟ್ಟಿ ಇದ್ದಾಗಲೋ ಯಾರಿಗೆ ಗೊತ್ತು.?.
